Քաղաքական փոփոխությունները հետխորհրդային Եվրասիայում

Փետրվարի - ապրիլ , 2025

3 ամիս

Քաղաքական փոփոխությունները
հետխորհրդային Եվրասիայում

Խորացված դասընթաց

Персональная обратная связь от преподавателя

Бессрочный доступ к методическим материалам

Авторская методика аналитического чтения

Что вам даст курс?

Цель курса – оказать практическую помощь слушателям в работе с концепциями для их собственных исследований путем формирования компетенции аналитического чтения “трудных” текстов и развития организованного теоретического воображения.

1 Не бояться чтения сложных текстов по социальным и гуманитарным наукам

2 Реконструировать теоретические аргументы этих текстов

3 Применять теоретические аргументы в собственных исследованиях

4 Использовать Виатекст – онлайн-инструмент для аналитического чтения

1 Не бояться чтения сложных текстов по социальным и гуманитарным наукам

2 Реконструировать теоретические аргументы этих текстов

3 Применять теоретические аргументы в собственных исследованиях

4 Использовать Виатекст – онлайн-инструмент для аналитического чтения

Դասընթացի մասին

Դասընթացի հիմնական թեման հետխորհրդային երկրների քաղաքական համակարգերի առաջացումն ու զարգացումն է՝ ռեժիմների փոփոխության և պետականաշինության համատեքստում: Մեկնարկային կետ ունենալով Խորհրդային համակարգն ու Խորհրդային Միության փլուզումը՝ դասընթացը քննում է այս նորաստեղծ պետություններում հիմնական քաղաքական ինստիտուտների կայացումն ու ապակառուցումը` ուսումնասիրելով անցյալի տարբեր ժառանգությունների, ինչպես նաև թե՛ ներքին, թե՛ միջազգային քաղաքական և տնտեսական դերակատարների ազդեցությունը:

Հատուկ ուշադրություն է դարձվում քաղաքական կուրսի շարունակականության և փոփոխությունների օրինաչափություններին այսպես կոչված «գունավոր հեղափոխությունների» և դրանց հաջորդող ժամանակներում։ Կքննարկենք նաև վերջին քաղաքական զարգացումները՝ կապված Ուկրաինայի շուրջ ընթացող հակամարտության և Ռուսաստանի դերի հետ։

Ո՞ւմ համար է

Որո՞նք են համաշխարհային քաղաքական դինամիկայի ֆոնին հետխորհրդային Եվրասիայի տարբեր երկրներում քաղաքական փոխակերպումների նմանություններն ու տարբերությունները: Դասընթացը բաց է բոլոր նրանց համար, ովքեր փնտրում են ժամանակակից քաղաքականության հիմնական հարցերի պատասխանները:

Դասընթացն այն ուսանողների, գիտնականների, հետազոտողների և դասախոսների համար է, ովքեր հետաքրքրված են խորհրդային և հետխորհրդային քաղաքականության գիտական բացատրություններով՝ տեսական և համեմատական տեսանկյունից:

Դասընթացի մասնակիցների համար քաղաքագիտության մասնագիտացված կրթությունը պարտադիր չէ։

Ծրագիր

Ռուսական և եվրասիական քաղաքականության վերաբերյալ ուսումնասիրություններ Արևելքում և Արևմուտքում։ Քաղաքական ռեժիմի դինամիկայի մոտեցումներն ու տեսությունները և դրանց կիրառումը ռուսական և եվրասիական քաղաքականության մեջ համեմատական տեսանկյունից. Հետկոմունիստական քաղաքական փոխակերպումների մոդելներ՝ ժողովրդավարացո՞ւմ, նոր ավտորիտարի՞զմ, թե՞ այլ բան:

Խորհրդային քաղաքականության առանցքային պատմական զարգացումները. Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս է փոխվել Խորհրդային Միությունը: Պերեստրոյկան և խորհրդային քաղաքական ու տնտեսական ինստիտուտների փոխակերպումը։ 1991 թվականի օգոստոս. ռեակցիոն հեղաշրջման ձախողումը և դրա քաղաքական հետևանքները։ Խորհրդային Միության փլուզումը և հետխորհրդային պետությունների առաջացումը։ Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս են խորհրդային ժառանգությունները ազդում հետխորհրդային քաղաքականության վրա:

Խորհրդային Միությունից հետո «եռակի անցման» խնդիրը. ծանր քաղաքական ընտրություններ և դրանց հետևանքները։ Ռուսաստանը Խորհրդային Միությունից հետո. 1993 թվականի բախումը նախագահի և խորհրդարանի միջև, դրա պատճառներն ու հետևանքները։ Քաղաքական հակամարտությունները հետխորհրդային երկրներում. դրանց լուծումները և լուծումների բացակայությունը։ Սահմանադրության ստեղծումը հետխորհրդային երկրներում. սահմանադրականություն և քաղաքական պրակտիկա։

Կրկնակի գործադիր իշխանություն. հետխորհրդային Եվրասիայում նախագահների և կառավարությունների միջև իշխանության բաշխման ինստիտուցիոնալ շրջանակները և քաղաքական երկընտրանքները: Նախագահությունը որպես կենտրոնական քաղաքական ինստիտուտ։ Հետխորհրդային կառավարություններ. քաղաքական հաշվետվողականության, քաղաքական հավատարմության և քաղաքականության արդյունավետության խնդիրներ։ Հետխորհրդային Եվրասիայում օրենսդիր մարմինների ինստիտուցիոնալ շրջանակները և քաղաքական գործունեությունը. օրինաստեղծ մարմի՞ն, թե՞ քաղաքական ներկայացուցչություն։ «Սա քննարկումների տեղ չէ». խորհրդարանները նշանակություն ունե՞ն հետխորհրդային քաղաքականության մեջ։

Հետխորհրդային Եվրասիայում օրենքի գերակայության և օրենքի կիրարկման հիմնական խնդիրները. պետականաշինության երկընտրանքներ։ Ինստիտուցիոնալ ժառանգություն. դատարանները, դատախազությունը և իրավական այլ հաստատությունները ուշ խորհրդային և հետխորհրդային շրջանում։ Դատաիրավական բարեփոխումների քաղաքականություն. արբիտրաժային դատարաններ, երդվյալ ատենակալների դատարաններ և սահմանադրական դատարաններ: Օրենքի չարաշահում ընդդեմ օրենքի գերակայության. ոստիկանություն, դատարաններ և մարդու իրավունքներ։ Հետխորհրդային իրավապահ մարմինները և նրանց պրակտիկան։

Հետխորհրդային ընտրական բարեփոխումների նախապատմությունը: Ընտրական համակարգի հիմնական տարրերը. ընտրական կառավարում և ընտրական բանաձև: Ընտրական ավտորիտարիզմի քաղաքականությունը Ռուսաստանում և դրանից դուրս. ինստիտուցիոնալ փոփոխություններ և դրանց քաղաքական հետևանքները: Ընտրակեղծիք՝ սովորական երևու՞յթ. Խորհրդային միակուսակցական պետության ժառանգությունը։ Պերեստրոյկայի ժամանակաշրջանում քաղաքական շարժումների առաջացումը և հետխորհրդային քաղաքական կուսակցությունների ձևավորումը։ Կուսակցական համակարգերի դինամիկան. ինստիտուտների ազդեցությունը և ընտրական վարքագիծը։ Կուսակցություններ հետխորհրդային խորհրդարաններում և դրսում։ «Իշխանական կուսակցությունները», նրանց արբանյակները և այլք։

Введение в UX и STS Что такое продукт? Какие есть исследования пользователей? Кто такие пользователи? На эти простые, но важные вопросы мы ответим на первом занятии, чтобы понять, зачем изучать пользователей, и что будет, если этого не делать. Мы также познакомимся со слушателями и преподавателями курса.

Շարունակականությունն ու փոփոխությունը ռուսական ու հետխորհրդային քաղաքական մշակույթում։ Ելք, ձայն և հավատարմություն զանգվածային մասնակցությամբ․ ակտիվություն և բողոք ընդդեմ ապատիայի։ Հետխորհրդային ընտրական վարքագիծը. տեսական հիմքերն ու քաղաքական իրողությունները։ Բացակայություն, նեգատիվիզմ և քվեարկության բոյկոտում։ Ընտրական հովանավորչությունը և ընտրական կոռուպցիան հետխորհրդային քաղաքականության մեջ։

Խորհրդային շրջանի շահառու խմբերի հայեցակարգերը։ Կազմակերպված շահառու խմբերի փոխակերպումը հետխորհրդային քաղաքականության մեջ և դրանց ազդեցությունը տնտեսական քաղաքականության վրա։ Առանցքային ոլորտային շահառու խմբեր։ Գործարարները և նրանց ազդեցությունը ռուսական և հետխորհրդային քաղաքականության վրա. «օլիգարխների» վերելքն ու անկումը։ Արհմիությունները խորհրդային և հետխորհրդային քաղաքականության մեջ. կազմակերպված աշխատանքային շարժումների բացակայություն։ Երրորդ հատվածի քաղաքականությունը. ՀԿ-ների դերը։ Կա՞ արդյոք պետական կորպորատիզմի հետխորհրդային տարբերակ։

Խորհրդային շրջանի քաղաքական էլիտաների հայեցակարգերը։ Քաղաքական էլիտաների ուղղահայաց շարժունակության փոփոխություն 1980-ականների վերջին – 1990-ականների սկզբին։ Նոր ու հին էլիտար խմբեր և էլիտաների փոխակերպումը հետխորհրդային շրջանում։ Պլանից կլան հետխորհրդային էլիտաներում. քաղաքական կապիտալիզմ, սերնդափոխություն և հաճախորդային մոդելներ։ Էլիտաների միասնության որոնումներ. «իշխանության կուսակցություններ», առաջնորդական իրավահաջորդություն և էլիտաների անուղղակի մրցակցություն:

Տարածքային-պետական չափումը խորհրդային քաղաքականության մեջ. էթնիկ ֆեդերալիզմի ժառանգությունը։ Հետխորհրդային ապակենտրոնացում. շուկան խեղաթյուրող ֆեդերալիզմ, երկկողմանի պայմանագրեր և ենթազգային կալվածքների կառուցում: Վերակենտրոնացման քաղաքականություն. «իշխանության ուղղահայաց» և «պրինցիպալ-ագենտ» խնդիրների առաջացում։ Ենթազգային ավտորիտարիզմի տարատեսակները հետխորհրդային երկրներում. տարածաշրջանային և տեղական կառավարման խնդիրներ։

Հետխորհրդային մրցակցային ավտորիտարիզմի թուլությունը. ղեկավարության իրավահաջորդության խնդիրներ և ոչ միայն։ Ռեժիմների փոփոխությունների ալիքը՝ Հայաստան, Վրաստան, Ղրղզստան, Մոլդովա և Ուկրաինա. Էլիտաների կոնֆլիկտներ, զանգվածային մոբիլիզացիա և ինստիտուցիոնալ փոփոխություններ։ Ռուսաստանը որպես «սև ասպետ» հետխորհրդային Եվրասիայում. հակամարտություն Արևմուտքի հետ Ուկրաինայի շուրջ և դրա հետևանքները։ Քաղաքական փոփոխությունների երկընտրանքները՝ ժողովրդավարացում, պետականաշինություն, էլիտաների հաշտեցում։

Եզրափակիչ դասը կենտրոնացած է լինելու հետխորհրդային Եվրասիայում քաղաքական դինամիկայի և քաղաքական զարգացման հեռանկարների վերլուծության վրա՝ համեմատական տեսանկյունից:

Դասընթացի հեղինակ

Վլադիմիր Գելման

Հելսինկիի համալսարանի պրոֆեսոր և Երևանյան միջազգային կրթության կենտրոնի ասոցիացված գիտաշխատող

Քաղաքական գիտնական Վլադիմիր Գելմանը հեղինակել և խմբագրել է ավելի քան 20 գրքեր, և շուրջ 150 գիտական հոդվածներ, որոնք նվիրված են ռուսական քաղաքականության խնդիրներին թե՛ տեսական, թե՛ համեմատական տեսանկյուններից: Իր գրքերի համար նա արժանացել է ՌԴ քաղաքական գիտությունների ասոցիացիայի մրցանակների (2002, 2007, 2013) և ընդգրկվել է «Լուսավորիչ» մրցանակի ցուցակում (2022):

Վլադիմիր Գելման

Отзывы студентов

Price

ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐԻ* ՀԱՄԱՐ

ՀԱՏՈՒԿ ԱՌԱՋ ԵՐԿՈՒ* ԴԱՍԸՆԹԱՑՆԵՐԸ ՁԵՌՔ ԲԵՐԵԼՈՒ ԴԵՊՔՈՒՄ

(~20,500₽, ~220$)

*Գարնանային կիսամյակին Ե-Կենտրոնը կունենա երկու դասընթաց Վլադիմիր Գելմանի մասնակցությամբ ։ Մյուսը՝ «Սոցիոլոգիական և քաղաքական հետազոտությունների մեթոդաբանությունն ու պրակտիկան» է։

Ի՞ՆՉ Է ՆԵՐԱՌՎԱԾ ԱՐԺԵՔՈՒՄ

12 դասախոսություն և սեմինար, 2 առաջադրանք, ընթերցանություն (գիտական հոդվածներ և գրքերի գլուխներ)։

Դասերին կարող եք մասնակցել 2 եղանակով.

Կատարել բոլոր առաջադրանքներն ու ստանալ Դասընթացը հաջողությամբ ավարտելու հավաստագիր,
Մասնակցել որպես ազատ ունկնդիր և ստանալ Մասնակցության հավաստագիր։